گرمازدگي نوزاد يكي از بيماري هاي شايع و البته خطرناك ميان كودكان است. بالارفتن دماي بدن، خطري است كه همه افراد را تهديد مي‌كند؛ اما كودكان در مقابل آن آسيب پذير ترند. اين وضعيت معمولا در تابستان بيشتر اتفاق مي‌افتد ولي در فصول ديگر نيز احتمال بروز آن هست. نوزادان معمولا از خود اراده اي ندارند و خانواده آنها را در شرايط پر خطري براي گرمازدگي قرار مي‌دهند. فراموش نكنيد كه اين مشكل قابل پيشگيري و درمان است و خانواده ها مي‌توانند نوزاد خود را در برابر گرمازدگي حفظ كنند.

منبع: گرمازدگي نوزاد | علائم و درمان گرمازدگي نوزاد

گرمازدگي نوزاد

حتما شما هم تخم مرغ آپزي را ديده ايد كه بعد از قرار گرفتن مدت زمان كوتاهي در آب داغ، سفيده و زرده آن سفت مي‌شوند. بيشترين ماده تشكيل دهنده تخم مرغ پروتئين است. درون بدن انسان نيز پروتئين هايي وجود دارند كه با بالارفتن دما، تغيير شكل داده، پخته خواهند شد و عملكرد خودرا از دست مي‌دهند. حتي بعد از برگشتن دماي بدن به حالت عادي نيز، بازهم اين مشكل برطرف نمي‌شود. پس گرمازدگي نوزاد، او را در مقابل خطر جدي قرار خواهد داد.

علائم گرمازدگي نوزاد

تشخيص بيماري ها در نوزادان دشوار تر است؛ به دليل اينكه آنها قادر به بيان كردن مشكل خود نيستند. همچنين اين بيماري درجه هاي مختلفي دارد كه متناسب با شدت آن بايد درمان را شروع كرد. گرما زدگي نوزاد، خود را با غلائم زير نشان مي‌دهد.

🔹تب بالاي 39 درجه بدون عرق كردن

🔹بي قراري و گريه

🔹استفراغ

🔹بالارفتن ريتم تنفسي

🔹بي حالي و بي هوشي

🔹عدم پاسخ به محرك هاي محيطي

🔹صورت و بدن قرمز

اگر فرزندتان قادر به صحبت كردن باشد؛ احتمالا مشكلاتي مثل دل درد، سردرد و سرگيجه و حتي بدن درد را گزارش خواهد كرد.

چگونه گرما زدگي نوزاد اتفاق مي‌افتد؟

سيستم ايمني بدن نوزادان هنوز به قدر كافي توانايي مبارزه با بيماري ها را ندارد. علاوه بر اينكه در هنگام تغييرات درمايي مختلف قادر به سازگاري و منطبق شدن سريع، با محيط نيست. بدن بزرگسالان هنگام گرماي زياد براي خنك كردن اندامهاي دروني و تنظيم دما، از تعريق استفاده مي‌كند. اما گرمازدگي نوزاد به اين دليل است كه آنها به اندازه بزرگسالان، تعريق ندارند.

پيشگيري از گرمازدگي نوزاد

پيشنهاد مي‌شود والدين براي ايام گرم سال و در مسافرت و مناطق گرمسير، بيشتر از كودكان مراقبت كرده و از گرمازدگي نوزاد جلوگيري كنند. اين كار با اقداماتي ساده امكانپذير است. از آنجايي كه تغذيه و لباس پوشيدن نوزادان به عهده والدين است و آنها هيچ كنترلي بر آن ندارند؛ بهتر است در اين مورد آگاهانه تر تصميم بگيرند.

🔶پتو يا كيسه خواب مناسب

براي پوشاندن نوزاد، از پتوهايي با روزنه هاي ريز استفاده كنيد. اينگونه از پتو ها مخصوصا در دماي بالا علاوه بر اينكه از كودك محافظت مي‌كنند؛ باعث گردش هوا هم مي‌شوند. البته استفاده از پتو در هواي خيلي گرم ضرورتي ندارد. برخي از كيسه خواب هاي مناسب نوزادان نيز وجود دارند كه بدون آسين هستند و براي روزهاي گرم سال مناسب ترند. همچنين از قنداق كردن كودكان در هواي گرم خوددداري كنيد.

🔶پوشاندن لباس به اندازه به نوزاد

در نوزادان، قسمتي از گرما از قسمت سر آنها خارج مي‌شود. بسياري از والدين از زمان تولد كلاهي را براي محافظت از نوزاد به او مي‌پوشانند. اما اينكار در بعضي از شرايط ضرورتي ندارد. براي مثال پوشيدن كلاه در مواقع خواب براي نوزاد توصيه نمي‌شود. در هواي گرم از پوشاندن لباس هاي زياد به نوازد، جلوگيري كنيد.

🔶تنظيم دماي محيط

بهترين دما براي استراحت كودكان، 16 تا 20 درجه است. سعي كنيد محيط اتاق يا هر مكاني كه نوزاد در آن استراحت مي‌كند را متعادل نگه داريد. براي اينكار مي‌توان از دماسنج استفاده كرد. همچنين بسته به محيطي كه در آن زندگي مي‌كنيد؛ مي‌توان علاوه از دستگاه هاي سرمايشي و گرمايشي، از بخور آب گرم و سرد نيز براي حفظ دماي محيط استفاده كرد.

🔶پيشگيري از گرمازدگي نوزاد در سفر

احتمالا پيشگيري از گرمازدگي نوزد در خانه و محيط زندگي، آسان خواهد بود. اما در شرايط سفر و دوري از خانه، كودكان بيشتر در معرض آسيب هاي محيطي قرار مي‌گيرند. بهتر است زمان سفر خود را طوري تنظيم كنيد كه ساعات خنك روز يا شب باشد. از قراردادن نوزاد در ماشين براي مدت زمان طولاني خودداري كنيد. به او لباس هاي راحت و خنك بپوشانيد. براي جلوگيري از فساد مواد غذايي مربوط به كودك از محفظه هاي خنك كننده استفاده كنيد و نوزاد را با وعده هاي كم حجم و متعدد تغذيه كنيد.

درمان گرمازدگي نوزاد

در صورت ابتلا نوازد به گرمازدگي بهتر است هرچه سريعتر براي درمان اقدام كرد. شدت اين بيماري و درمان به موقع بسيار اهميت دارد چراكه در بعضي موارد حتي منجر به مرگ نوزاد مي‌شود. براي پيشگيري و درمان گرمازدگي نوزاد حتما از يك پزشك كمك بگيريد.

📌پايين آوردن دماي بدن كودك

اولين اقدام درماني براي گرمازدگي نوزاد، پايين آوردن دماي بدن او به طرق مختلف است. حمام آب سرد، كم كردن لباس هاي او و يا پايين آوردن دماي محيط، از روش هاي كاهش دماي بدن هستند. بهتر است حالت بدني نوزاد در حال دراز كشيده و راحتي باشد. چرا كه احتمال از حال رفتگي او نيز هست.

📌خوردن مايعات

به محض اطلاع از دماي بالاي بدن نوزاد، اگر كمتر از 6 ماه سن دارد، او را با شير خود تغذيه كنيد و اگر نوزاد بالاي 6 ماه است؛ به او كمي آب و ديگر مايعات را بدهيد. طبيعي است كه در اين شرايط، او تمايلي به نوشيدن مايعات يا خوردن چيزي نداشته باشد. اما نوشيدن مايعات براي او ضروري است. 

📌مراجعه به پزشك و دارودرماني

در مواقع گرمازدگي نوزاد، حتما بايد به پزشك مراجعه كرده و دارو درماني را شروع كنيد. پزشك با تجويز داروهايي براي پايين آوردن دماي بدن، از بين بردن حالت تهوع، دارو براي مشكل اسهال و يا حتي دستور بستري شدن در بيمارستان، درمان را شروع مي‌كند. در اين دوران بهتر است نوزاد تحت نظر باشد. پس از درمان خودسرانه او در خانه خودداري كنيد.

📌پوشاندن لباس هاي مناسب

در طول دوره درمان نيز، به او لباس هاي مناسب بپوشانيد. او را برهنه رها نكنيد چراكه همين كار باعث سرماخوردگي او نيز خواهد شد. در اين دوران نيازي به پوشاندن جوراب، دستكش و كلاه به نوزاد نيست. در واقع متخصصين توصيه مي‌كنند؛ لباس پوشيدن نوزاد مثل بزرگسالان باشد فقط با يك لباس نخي اضافه تر. كه در مواقع گرمازدگي نوزاد، مي‌توان از لباس نخي نيز صرفه نظر كرد.

سخن پاياني

دوران نوزادي، دوره اي حساس و موثر در زندگي كودك است. طبيعي است كه او نياز حمايت والدين خود دارد. بخشي از بيماري گرمازدگي نوزاد، به مراقبت والدين او بستگي دارد. والدين با كنترل عوامل محيطي مي‌توانند نوزاد را از اين بيماري محافظت كنند. در هنگام بروز گرمازدگي نيز حتما به پزشك مراجعه كرده و اقدامات لازم را به موقع انجام دهند. گرما زدگي و تب بالا مي‌تواند عوارض جبران ناپذيري براي نوزاد ايجاد كند. از او به خوبي مراقبت كرده ولي تا زمان مراجعه به پزشك به او هيچ دارويي ندهيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه گرمازدگي نوزاد مي توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن هاي ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگيريد.

سوالات متداول